เรียบง่ายแต่หรูหรากับศิลปะการจัดจานอาหารแบบญี่ปุ่น

 

การรับประทานอาหารถือเป็นศิลปะอย่างหนึ่งของคนญี่ปุ่น ศิลปะที่แสดงให้เห็นความจริงที่ไม่สมบูรณ์แบบ  สำหรับใครที่มองผ่าน ๆ อาจจะไม่เข้าใจความหมายที่แฝงอยู่ในแต่ละสิ่งที่คนญี่ปุ่นตั้งใจนำมาวางไว้บนโต๊ะอาหารในแต่ละมื้อ วันนี้เราจะมาเจาะลึกให้ดูกันแบบจานต่อจานเลยค่ะ

ชามข้าว

ชามข้าวที่ดีต้องมีขนาดเล็กพอดีมือ เพราะตามธรรมเนียมญี่ปุ่นแล้วเวลาทานข้าวต้องถือชามข้าวด้วยมือข้างใดข้างหนึ่ง แล้วยกชามขึ้นมาใกล้ ๆ ตัว เพื่อตักข้าวเข้าปาก อาจจะฟังดูขัด ๆ ไปบ้าง แต่การถือชามขึ้นมาใกล้ ๆ ตัวก็ทำให้ทานอาหารได้สะดวกไม่หกเละเทะ

ชามข้าวของญี่ปุ่นจะถูกทำขึ้นจากวัสดุที่หลากหลายตั้งแต่เป็นเนื้อดินขาวไปจนถึงเนื้อเซรามิค คนญี่ปุ่นจะไม่ค่อยเน้นที่วัสดุของชามข้าว แต่จะเน้นที่การออกแบบมากกว่า ชามข้าวแต่ละใบจะมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง สมาชิกแต่ละคนในบ้านก็จะมีชามข้าวประจำเป็นของตัวเอง ไม่ใช่แค่เจ้าของชามที่ภูมิใจและต้องการแสดงความเป็นเจ้าของ แต่คนทำบางคนก็รู้สึกภูมิใจกับชามข้าวที่ตนผลิตขึ้นจนต้องประทับลายนิ้วมือเอาไว้บนชาม สำหรับคนที่ไม่เข้าใจในธรรมเนียมอาจจะมองว่าลายนิ้วมือที่อยู่บนชามเป็นร่องรอยตำหนิ แต่สำหรับคนญี่ปุ่นแล้วถือว่ามันคือเสน่ห์ของชามแต่ละใบเสียมากกว่า

 

ถ้วยซุป

ในหลายประเทศอาจเป็นเรื่องไม่สุภาพที่ต้องรับประทานอาหารโดยตรงจากถ้วยชาม แต่ที่ญี่ปุ่นการดื่มซุปจากถ้วยถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ ดังนั้นวัสดุที่นำมาใช้ทำถ้วยซุปจะต้องทำจากไม้ เพราะไม้จะช่วยคงอุณหภูมิของซุปไว้ได้นานกว่าวัสดุชนิดอื่น และที่สำคัญถ้วยซุปจะต้องมาพร้อมฝาปิด เพราะฝาปิดจะช่วยให้ซุปยังอุ่นอยู่แม้เราจะใช้เวลาในการเพลิดเพลินกับอาหารชนิดอื่น ๆ ก่อน

 

จาน หรือ ชาม

เจ้าจานชามใบเล็กใบน้อยที่คนญี่ปุ่นตั้งใจประดิษฐ์ให้มีหน้าตาแตกต่างกันไปอย่างละนิดอย่างละหน่อย ยังคงสร้างความสับสนให้คนที่ไม่คุ้นเคยกับวัฒนธรรมการกินอาหารแบบญี่ปุ่นอยู่เสมอ ๆ ว่าจานชามแต่ละใบมีหน้าที่แตกต่างกันอย่างไร
ความจริงแล้วหน้าที่ของจานชามแต่ละใบถูกกำหนดไว้ตามรูปร่างหน้าตาของมัน เช่น  ชามที่เอาไว้ใส่ซอสสำหรับนำอาหารมาจิ้มลงไปจะมีลักษณะที่ลึกกว่าชามที่เอาไว้ใส่ซอสสำหรับตักราดบนอาหาร ส่วนจานที่มีลักษณะแบน ๆ ตื้น ๆ จะเป็นจานที่ไว้สำหรับใส่เครื่องเคียง

 

ที่วางตะเกียบ

ตะเกียบถือเป็นอุปกรณ์สำคัญในการทานอาหารของคนญี่ปุ่น ถ้าจะให้วางตะเกียบไว้บนโต๊ะก็ดูจะไม่ค่อยถูกหลักอนามัยสักเท่าไหร่ ดังนั้นโต๊ะอาหารคงจะไม่สมบูรณ์ถ้าขาดที่วางตะเกียบ
ที่วางตะเกียบของญี่ปุ่นถูกออกแบบมาให้เลือกอย่างหลากหลาย ตามแต่ความชอบและสไตล์ของแต่ละคน ความสร้างสรรค์ของที่วางตะเกียบที่มีวางขายอยู่ในปัจจุบันถือได้ว่าเป็นอีกสีสันของโต๊ะอาหารเลยทีเดียว

 

 

แหล่งที่มาของเรื่องและภาพ : tokyoweekender

FOLLOW US ON
FACEBOOK